II. Meşrutiyet’in İlanı
✓ Sultan II. Abdülhamid 13 Şubat 1878’de meclisi süresiz tatil etmiş ve böylece Osmanlı Devleti mutlakiyetçi bir yönetime dönmüştür.
✓ 1908 yılında içerde ve dışarda gelişen olaylar üzerine İttihat ve Terakki Cemiyeti harekete geçmeye karar vermiştir.
o 1889’dameşrutiyettaraftarıaydınlartarafındanİttihatveTerakki(Birleşmeveİlerleme) Cemiyeti kuruldu.
o BucemiyetinamacıanayasayıtekraryürürlüğekoydurarakMebusanMeclisi’niaçtırıp yeniden meşrutiyet yönetimine geçişi sağlamaktı.
o İttihatveTerakki’yegöredevletikurtaracaktekyolII.Abdülhamit’intahttanindirilmesi ve meşrutiyet rejimine geçilmesiydi.
✓ Bu dönemde Rusya ve İngiltere Estonya’nın Reval şehrinde Haziran 1908’de bir görüşme yaptılar. Bu görüşmede, Makedonya’da Osmanlı yönetiminin kaldırılması ve Osmanlı’daki diğer Hristiyanlar için de ıslahat projeleri hazırlanması kararlaştırılırdı.
✓ İttihat ve Terakki Cemiyeti bu gelişme üzerine harekete geçti. Cemiyet, bir bildiri yayınlayarak Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmalarının temel nedeni olarak II. Abdülhamid’i gösterdi.
✓ İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne bağlı subayların askerleriyle birlikte ayaklanması ve gösterilerin tüm ülkeye yayılması üzerine II. Abdülhamit, Kanunuesasi’yi yeniden yürürlüğe koyarak II. Meşrutiyeti ilan etti (24 Temmuz 1908).
✓ II. Meşrutiyet ülkede büyük bir hürriyet ortamı oluşturdu. Ancak bu durum iç karışıklıkları engelleyemedi.
✓ 1908 yılında içerde ve dışarda gelişen olaylar üzerine İttihat ve Terakki Cemiyeti harekete geçmeye karar vermiştir.
o 1889’dameşrutiyettaraftarıaydınlartarafındanİttihatveTerakki(Birleşmeveİlerleme) Cemiyeti kuruldu.
o BucemiyetinamacıanayasayıtekraryürürlüğekoydurarakMebusanMeclisi’niaçtırıp yeniden meşrutiyet yönetimine geçişi sağlamaktı.
o İttihatveTerakki’yegöredevletikurtaracaktekyolII.Abdülhamit’intahttanindirilmesi ve meşrutiyet rejimine geçilmesiydi.
✓ Bu dönemde Rusya ve İngiltere Estonya’nın Reval şehrinde Haziran 1908’de bir görüşme yaptılar. Bu görüşmede, Makedonya’da Osmanlı yönetiminin kaldırılması ve Osmanlı’daki diğer Hristiyanlar için de ıslahat projeleri hazırlanması kararlaştırılırdı.
✓ İttihat ve Terakki Cemiyeti bu gelişme üzerine harekete geçti. Cemiyet, bir bildiri yayınlayarak Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmalarının temel nedeni olarak II. Abdülhamid’i gösterdi.
✓ İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne bağlı subayların askerleriyle birlikte ayaklanması ve gösterilerin tüm ülkeye yayılması üzerine II. Abdülhamit, Kanunuesasi’yi yeniden yürürlüğe koyarak II. Meşrutiyeti ilan etti (24 Temmuz 1908).
✓ II. Meşrutiyet ülkede büyük bir hürriyet ortamı oluşturdu. Ancak bu durum iç karışıklıkları engelleyemedi.
II. Meşrutiyet ve Kanunuesasi’nin Getirdiği Yenilikler
o Basındakisansürkaldırılmıştır.
o Bakanlar Kurulu padişaha değil meclise karşı sorumlu hale gelmiştir.
o Meclise padişahı tahttan indirebilme yetkisi tanınmıştır.
o Padişah mecliste anayasaya bağlılık yemini etmiştir.
o Meclis padişahtan izin almadan yasa yapma hakkına sahip olmuştur.
o Uluslararası karar ve antlaşmalar meclisin onayına bırakılmıştır.
o İttihat ve Terakki Partisi’ne karşı yeni partiler kurulmuş ve çok partili hayat başlamıştır.
o Bakanlar Kurulu padişaha değil meclise karşı sorumlu hale gelmiştir.
o Meclise padişahı tahttan indirebilme yetkisi tanınmıştır.
o Padişah mecliste anayasaya bağlılık yemini etmiştir.
o Meclis padişahtan izin almadan yasa yapma hakkına sahip olmuştur.
o Uluslararası karar ve antlaşmalar meclisin onayına bırakılmıştır.
o İttihat ve Terakki Partisi’ne karşı yeni partiler kurulmuş ve çok partili hayat başlamıştır.
II. Meşrutiyet Dönemi’nde Yaşanan Siyasî Gelişmeler
o 1878'de Berlin Antlaşması ile geçici olarak Avusturya'ya bırakılan Bosna-Hersek, 1908 yılında Avusturya tarafından tamamen ele geçirilmiştir.
o Berlin Antlaşması ile ıslahatlar yapılmak şartıyla Osmanlı yönetiminde kalan Doğu Rumeli, 1885'te çıkarılan bir isyan ile Bulgar prensliğine bağlanmıştır.
o Bulgaristan da Doğu Rumeli gibi 1908'de yaşanan siyasi karışıklıklardan yararlanmış Osmanlı Devleti’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiştir.
o 1897’de İstanbul Antlaşması ile özerk hale gelen Girit, 1908 yılında Yunanistan ’a bağlanmıştır.
✓ II. Meşrutiyet ile birlikte Türk demokrasi tarihinde gerçek anlamıyla siyasi partiler kurulmaya başlanmıştır. Böylece daha meşrutiyetçi bir yapı ve gerçek parlamenter hükûmet modeli benimsenmiştir.
o Berlin Antlaşması ile ıslahatlar yapılmak şartıyla Osmanlı yönetiminde kalan Doğu Rumeli, 1885'te çıkarılan bir isyan ile Bulgar prensliğine bağlanmıştır.
o Bulgaristan da Doğu Rumeli gibi 1908'de yaşanan siyasi karışıklıklardan yararlanmış Osmanlı Devleti’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiştir.
o 1897’de İstanbul Antlaşması ile özerk hale gelen Girit, 1908 yılında Yunanistan ’a bağlanmıştır.
✓ II. Meşrutiyet ile birlikte Türk demokrasi tarihinde gerçek anlamıyla siyasi partiler kurulmaya başlanmıştır. Böylece daha meşrutiyetçi bir yapı ve gerçek parlamenter hükûmet modeli benimsenmiştir.
II. Meşrutiyet Dönemi’nde Kurulan Siyasi Partiler
o İttihat ve Terakki Fırkası
o Osmanlı Demokrat Fırkası
o Mutedil Hürriyetperveran Fırkası
o Ahali Fırkası
o Hürriyet ve İtilaf Fırkası
Ahrar Fırkası
İttihad-ı Muhammedi Fırkası
Islahat-ı Esasiye Osmaniye Fırkası
Osmanlı Sosyalist Fırkası
Millî Meşrutiyet Fırkası
o Osmanlı Demokrat Fırkası
o Mutedil Hürriyetperveran Fırkası
o Ahali Fırkası
o Hürriyet ve İtilaf Fırkası
Ahrar Fırkası
İttihad-ı Muhammedi Fırkası
Islahat-ı Esasiye Osmaniye Fırkası
Osmanlı Sosyalist Fırkası
Millî Meşrutiyet Fırkası